ГАЗРЫН ХУЛГАЙГААС ГАЗРЫН ХУВЬСГАЛ РУУ

Tsahiur news • Нийтлэлч

ГАЗРЫН ХУЛГАЙГААС ГАЗРЫН ХУВЬСГАЛ РУУ

2023-03-15 • 1 мин унших

ЖДҮ-г дэмжих сангийн хулгай, Хөгжлийн банкны хулгай, Нүүрсний хулгай... гэх мэт хөл толгойгүй их хулгайн хэргүүдээс гадна зайлшгүй ярих ёстой сэдэв бол “Газрын хулгай”. Энэ сэдэв хэзээ босож ирэх вэ гэдэг нь цаг хугацааны асуудал болоод байсан. Харин Л.Оюун-Эрдэнийн Засгийн газар газрын харилцаатай холбоотой завхралыг даацтайхан хөндөх талаар ажиг сэжиг гарч, олон нийт чих тавин хүлээж байлаа. Тэгвэл улс төрийн “их завсарлага” дуусаж, УИХ-ын хаврын чуулган эхэлж буй энэ өдөр Засгийн газар энэ талаар ам нээлээ. Тодруулбал, хууль бусаар газар зарсан, хулгайлсан, түүнээс улбаалан олон нийтийн эрх ашгийг хохироож, аливаа стандарт зөрчигдсөн асуудлыг нэг бүрчлэн жагсааж гаргахыг БХБ-ын сайд Ц.Даваасүрэнд даалгасан байна. Ирэх долоо хоногоос эхний нэрс дуулдаж эхлэх байх. Гэхдээ яг газрын хулгайн акулуудыг дэгээдэж чадах эсэх нь эргэлзээтэй. Жаахан хэдэн жараахай шүүрдсэн болчхоод “Газрын хулгайч нарыг илрүүллээ” гэвэл ёстой жүжиг болно.

Газрын хулгай бол нийслэл хотыг сүүлийн 20 гаруй жил удирдаж ирсэн хүмүүстэй шууд холбоотой. Он дарааллыг нарийн яривал 1999-2005 онд хотын даргаар ажилласан М.Энхболдын үеэс л газрын хулгай буюу газрын хууль бус наймаа ид цэцэглэсэн гэдгийг толгойтой бүхэн мэднэ. М.Энхболдоос хойш Ц.Батбаяр, Т.Билэгт, Г.Мөнхбаяр, /2012-2016 онд Э.Бат-Үүл дөрөвхөн жил ажилласныг эс тооцвол/ Су.Батболд, Ж.Батбаясгалан, С.Амарсайхан гээд дандаа МАН-ын төлөөлөл нийслэлийг удирдсан. Эдний зарим нь авлига албан тушаалын хэргээр удаа дараа шалгагдаж, зарим нь гадагш зугтчихсан. Тиймээс газрын хулгайн жинхэнэ эздийг тийм ч амархан гавлачихгүй болов уу гэсэн эргэлзээ байгаа юм.

Сүүлийн 20 гаруй жилийн хугацаанд хотод газрын харилцаа яаж хэрэгжсэн талаар статистик харвал тун эмгэнэлтэй. Газрын тухай хуулийг 2003 онд баталж, өнөөдрийг хүртэл яг 20 жил өнгөрөхөд манай улсын нийт хүн амын 80 хувь нь өөрт ногдох 0.07 газраа өмчилж авч чадаагүй байна. Нийслэлийн хамаг өнгөтэй өөдтэй газрыг зөвхөн танил талын хүрээ, авлига, наймааны шугамаар нам, эрх мэдэл дагасан бүлэглэл аваад барчихсан учраас жирийн иргэнд газар олдох боломжгүй болсон. Үүний үр дагавар нь хотын захаар зөвшөөрөлгүй бууж, гэр хорооллыг тэлэх, утаа угаар, хог новш, хоосрол ядуурлаар илэрдэг. Нийслэлд гэлтгүй орон нутгуудад ч уугуул иргэд газраа авч чадаагүй хэр нь газрын нөөцгүй болчихсон гээд сууж байдаг нь бас л хууль бус олголтоос үүдэлтэй. Монгол Улсын иргэн аль ч аймаг, суманд газар өмчлөх эрхтэй байдаг нь нэг талаар Үндсэн хуулийн зарчим боловч нөгөө талаар хийдэл болж байгаа юм.

Тэгэхээр Засгийн газар одоо газрын хулгайгаа цэгцлэхийн зэрэгцээ газрын харилцаанд хувьсгалын шинжтэй шинэчлэл хийх зайлшгүй шаардлагатай болж байна. Сая хэлэлцүүлгээс эргүүлэн татаад байгаа Газрын тухай багц хуулийн төслийг харвал өмнөх алдаагаа засах томоохон өөрчлөлт лав тусгаагүй байсан. Ерөнхий сайдаас уг нь газартай холбоотой чухал санаа нэг бус удаа цухалзаад байгаа ч яг оновчтой зөв томьёолж, нийтэд эергээр ойлгуулж чадахгүй байх шиг. Жишээ нь, оны өмнө “Аймгийн дарга нарт хүн амаа өсгөх үүрэг өглөө” гэж хэлсэн нь чухамдаа газар зохион байгуулалтын бодлогоор шийдэгдэх асуудал байв. Мөн сая “Хөдөөгийн сэргэлт” чуулганаар “Хүн бүр нэг уул эзэмшээд амьдрах боломжтой” гэж хэлсэн нь доог тохуу болоод өнгөрч байна. Санаа нь зөв ч илэрхийлэл нь буруу гэх юм уу даа.

Одоо Засгийн газар Газрын тухай багц хуулийн төслийг боловсруулахдаа дээр дурдсанчлан хувьсгалын шинжтэй том бодлого болгон чамбайруулах шаардлагатай. Тодруулбал, өдий болтол газар өмчилж чадаагүй хүн амынхаа 80 хувийг нэн яаралтай газартай болгох, ингэхдээ эхний ээлжид нийслэлээс хөдөө шилжих иргэнд дор хаяж нэг га газар өмчлүүлэх, ийм зарчмаар шилжсэн иргэн 10 юм уу 15 жил газраа бусдад зарж болохгүй гэх мэт эдийн засгийн болон эрх зүйн хөшүүрэг хэрэглэж болно. Түүнчлэн, хотын утаа, түгжрэлийг бууруулах нэрээр жил бүр үр ашиггүй зарцуулж буй олон зуун тэрбумыг орон нутгийн дэд бүтцийг сайжруулах чиглэлд шилжүүлэх, өмчийн газраа түшиглэн өрхийн үйлдвэрлэл эрхлэх боломжуудаар хангах гэх мэт өөр хоорондоо уялдаа холбоотой нарийн зохицуулалт хийх хэрэгтэй байна. Ингэж байж Ерөнхийлөгчийн санаачилсан “Хүнсний хувьсгал”, Засгийн газрын зорилт болсон “Хөдөөгийн сэргэлт” чинь бодитоор хэрэгжих суурь тавигдана. Товчхондоо, газрын бодлого нь зөвхөн газартай байх тухай бус ядуурлыг бууруулах, төвлөрлийг задлах, улс орны урт хугацааны хөгжлийн бодлого байх учиртай. Иргэн бүрд газар өмчлүүлэх бодлогын эсрэг элдэв турхиралт, төөрөгдүүлэлт нэлээд явдаг. Бүр “Хүмүүст газар өмчлүүлж ёстой болохгүй. Гаднын улсад зарчихна” гэсэн ямар ч логикгүй суртал их гардаг. Энэ чинь энгийн эрх зүйгээр зохицуулж болдог, одоо ч зохицуулаад явж байгаа зүйл. Иргэн бүр газартай болсноороо биш газраа авч чадахгүй байгаад л хамаг бэрхшээл оршиж байгаа. Эртний үлгэр домогт ч хүн бүр өөрийн гэсэн газартай, газрынхаа үр шимийг хүртдэг улс аз жаргалтай амьдардаг тухай өгүүлдэг биз дээ.

Хэрэвзээ, эрх баригчдад ийм зориг байхгүй бол улс төрийн бусад намаас энэ мэт агуулга, чиглэлтэй мөрийн хөтөлбөр боловсруулж, бодлогоор өрсөлдмөөр байна. Бүхий л асуудлын үндэс болсон газрын харилцааны бодлогоо шинэ шатанд гаргахгүйгээр мянга мянган орон сууц барина гэж яриад нэмэргүй гэдгийг бодоцгооно уу!

Газрын хулгайн асуудал энэ хавар нэлээд өндөр авах нь тодорхой. Зарж үрж, залилж луйвардсан этгээдүүдэд хариуцлага тооцох нь ч зүйн хэрэг. Гэхдээ хулгайгаа цэгцлэхийн хажуугаар хувьсгалын шинжтэй өөрчлөлт хийхийг иргэд хүсэн хүлээж байна.

Нийт сэтгэгдэл (0)

АНХААР! Сэтгэгдэл хэсэгт ёс бус бичвэр оруулахыг хориглоно.

ГАЗРЫН ХУЛГАЙГААС ГАЗРЫН ХУВЬСГАЛ РУУ

ЭНЭ МЭДЭЭНД ӨГӨХ ТАНЫ ҮНЭЛГЭЭ?

Нийт сэтгэгдэл (0)

Сэтгэгдэл

Нэр

Оюутолгойн гүний уурхайн 200 ажилтан хугацаагүй ажил хаялт зарлажээ

‘Шүүр ажиллагаа’-ны хүрээнд хэрэгжүүлэх ажлын талаар танилцууллаа

Paparazzi.mn сайтаас сэтгүүлч Сумъяад туслах хандивын аян эхлүүллээ

Шарын гол- Дархан чиглэлийн зам цөмөрчээ

МАН-ын Хяналтын хороо өнөөдөр хуралдаж зарим гишүүдийнхээ намын гишүүнчлэлийг түдгэлзүүлнэ

Баруун аймгуудын зарим газар, төвийн аймгуудын хойд хэсгээр бороо, нойтон цасорж, цасан шуурга шуурна

Хойд эцэгтээ зодуулсан гурван настай хүүгийн ээжийг яллагдагчаар татна

Маргаашнаас ихэнх нутгаар цас орж, эрс хүйтрэхийг анхааруулж байна

Э.Сумъяажаргал гэх эмэгтэй эрүүгийн 15 этгээдийг хөлсөлж, бусдыг хүчиндүүлж, зодуулсан хэрэг ил боллоо

Сүхбаатар аймаг дахь "Андын илч" уурхайд зэвсэглэн очсон бүлэглэлийн ахлах нь Ука хочит Л.Алтанхуяг байжээ

Хууль бус цахим мөрийтэй тоглоомын сайт ажиллуулж иргэдэд 2.1 тэрбум төгрөгийн хохирол учруулжээ

Хүний амь хөнөөж, таксины жолоочийн биед халдсан этгээдийг баривчиллаа

"Дэлгэрэх" хотхоны оршин суугчид замын туршилтыг эсэргүүцэл хийж зам хаажээ

Ц.Хулан: Авлигад живсэн Монголын улстөрчдөд эх орноо гэсэн сэтгэлтэй бүсгүйн амь хэрэгтэй бол би амиа өгөхөд ч бэлэн байна!

Монгол Улсын эрүүл мэндийн салбарт ажилладаг нийт их эмчийн 77% нь эмэгтэй, 23% нь эрэгтэй эмч

С.Эрдэнэд байгаа тамгыг хүчингүй болгуулахаар хандсан ч шүүх хүлээж аваагүй байна

4 дүгээр сарын 1-нд ихэнх нутгаар нойтон цас орж, цасан шуурга шуурч, эрс хүйтэрнэ

Капитал банкыг улсад 140.4 тэрбум төгрөгийн хохирол учруулах нөхцлийг бүрдүүлсэн А-д 2 жилийн тэнцэн харгалзах ял оноолоо

УЕП Б.Жаргалсайхан: Гишүүний бүрэн эрхийг түдгэлзүүлээгүй тохиолдолд, мөрдөгч тэдэнд нэгжлэг хийсэн ч хууль зөрчсөн болно

"10 цаг хуралдаад, санал нэгтэйгээр түдгэлзүүлэхээр шийдлээ"

Б.Чойжилсүрэн: Эрдэнэбүрэнгийн УЦС барих бэлтгэл ажлыг 2024 онд дуусгана

Сэрэмжлүүлэг: Таксины жолооч үйлчлүүлэгчээ хүчиндсэн хэрэг гарлаа

Шүүх: О.Мөнхжинг үргэлжлүүлэн хорих бодит нөхцөл тогтоогдоогүй

ШҮҮХ: Б.Гантигийн биеийн байдлыг харгалзан үзэж, цагдан хориог цуцлав

Түгжрэлийг бууруулах шийдэл бий...

Сүхбаатар дүүргийн Социал Демократ Монголын Эмэгтэйчүүдийн холбооны даргаар Ё.Нямжав сонгогдлоо

Холимог систем хохиролтой атал МАН яагаад дэмжив?

Нийт нутгаар хур тунадас орохгүй

С.Амарсайханы 1302 мКв ХАУС

У.Бямбасүрэн: Сонгон шалгаруулалтаар GS25 шаллгарч, Төрийн ордонд үйл ажиллагаа явуулахаар болсон

Сэтгүүлч Б.Анхбаярын цагдан хориог нэг сараар сунгажээ

БНСУ-д зорчих иргэдэд өгөх мэдээлэл, зөвлөмж шинэчлэгдсэн байна

Дорнодод овоолсон зээр 428 байгаагийн 286 нь янзага байна

Хэйлли Бибэр Сэлена Гомез хоёрын драма дуусав уу?

БНХАУ-ын Шанг Гоу Зи ХХК-ны данснаас 10 сая төгрөг шилжүүлж авсан хэргийг шүүхэд шилжүүлжээ

“MGM.Casino” гэх нэртэй мөрийтэй тоглоомын сайт ажиллуулж, иргэдийг 2,1 тэрбум төгрөгөөр хохироосон хэрэг дээр яллах дүгнэлт үйлджээ

Д.Ундраа: 3 хүүхэд тутмын 1 нь нийгмийн орчноос үүдэлтэй эрсдэлтэй, 4 хүүхэд тутмын 1 нь гэр бүлийн орчиндоо хүчирхийллийн эрсдэлт нөхцөлд амьдарч байна!

Тэмцэгч Б.Жагарын намыг бүртгэхээс татгалзжээ

Ойрын өдрүүдэд ихэнх нутгаар цаг агаар тогтуун, дулаан байна

Д.Ганбат: Би Английн Лийдс гэх хотод очиж үзээ ч үгүй байхад намайг тэнд БЗС-аар сурсан гэж худал мэдээлэл гаргасан!

Хойд Солонгос өнөөдөр 2 пуужин галлалаа

Б.Пүрэвдорж: Жижиг Тавантолгой компанид Бүрэн эрхт төлөөлөгч томилогдсоноос хойш 1кг нүүрс ч гаргаагүй!

МАН-ын бүлэг Халдашгүй байдлын дэд хороо хуралдсаны дараа бүрэн эрх нь түдгэлзэх гишүүдийн асуудлыг авч хэлэлцэнэ

“VERA” гоо сайхны эмнэлгийн эмч үйлчлүүлэгчээ хохироогоод, БНХАУ руу зугтжээ

Өмнөговийн иргэд УИХ-ын дарга Г.Занданшатарт хүсэлт хүргүүллээ

АН: Д.Бат-Эрдэнэ гишүүнийг хоёрхон удаа дуудаж байцаачихаад, хэлмэгдүүлэх гэж байна

БНХАУ-ын иргэн Wu XIA буюу Туяа, хамтран амьдрагч Цогтбаатартай нийлэн “Андын илч” уурхайг тэрбум төгрөгийн өрөнд оруулаад зугтжээ

"Кинг тауэр" хотхоны СӨХ байр болгоны дор номын сан, ширээний теннис, шатар даамны булан зэрэг олон ажлууд хийжээ

Ойрын хоногуудад ихэнх нутгаар цаг агаар тогтуун, дулаан байна

Монголын баг Филиппинд нэмэлт цагт 6:7-гоор хожигдлоо

Талийгаач "Хүүгийнхээ төрсөн өдөрт бэлдье" гээд гэрээсээ гарчээ

Эмч нар ирсний дараа Т.Их-Уул өндрөөс үсэрчээ

"Дүүгийн минь ходоод бөмбөг шиг л задарсан учраас бүхэлд нь авсан гэж эмч хэлсэн"

Хүчингийн хохирогч- 15 настай ээж

Туркийн асрамжийн газарт 25 кг болтлоо турсан монгол бүсгүй үхэлтэй тэмцэж байна

Зөнч Д.Мягмарбаяр: Коронавирус бол хүн төрөлхтөний үйлийн үр юм, хугацаатай учир замхарна

Оюутолгой компанийн ажилтан ажлын байрандаа нас баржээ

Яруу найрагч Д.Галсансүхийг хоёр хүний амь нас хохироосон гэж үзлээ

Талийгаач "И" хамгийн сүүлд ээж рүүгээ ярьжээ

Г.Ганжаргал агсны амиа алдсан гэх өрөөнөөс туршилт хийжээ

Сагсчин залуус маргалдаж нэгийгээ хутгалан хөнөөгөөд, өөрөө өндрөөс үсэрчээ

Х.Янжингаажид: Асуудлаа улс төртэй холбож, намайг явдал суудалтай болгож буй нь хөх инээд хүргэлээ

Өндрөөс унасан 13 настай охин гэмтлээ даалгүй нас баржээ

Энэ сард хүүхдийн мөнгө, тэтгэвэр, тэтгэмж олгох ХУВААРЬ

Ноцтой зам тээврийн ослын улмаас 11 хүний амь хохирлоо

11 настай хүү үеэлээ мэс ашиглан хөнөөсөн гэх хэрэг “задарчээ”

Эмнэлэгт оношоо сонсон улмаар сэтгэлээр унаж амиа хорложээ

Охины 2 гар улайж, хавдсан нь багшийн цохилтоос үүссэн үү?

Хүү нь Асрамжийн газарт хүчирхийлэлд өртсөнийг гэрийнхэнд нь гурван сарын дараа хэлжээ

Сураггүй алга болсон охиныг найзынх нь ахын гэрээс олжээ

​​Тэтгэвэр, тэтгэмж, хөнгөлөлт, тусламжийн хоёрдугаар сарын олголтын хуваарь

“Битгий хүүхэд зодоод бай гэж аавд нь хэлээрэй” гэж өнгөрсөн жил багш охины ээжид хэлж байжээ

"Хүүгийнхээ хаана, ямар байдалтай байгааг мэдэж, уулзмаар байна"

Булганы ЗД Б.Ариун-Эрдэнэ 13 эмэгтэйг хил давуулан худалдаалсан этгээдийг “дарга” болгож, төрийн албыг уландаа гишгэв

Вакцин тариулах хориотой тохиолдлуудыг Хятадын сайтад нийтэлжээ

Тэтгэвэр, тэтгэмж, хөнгөлөлт, тусламжийн хоёрдугаар сарын олголтын хуваарь